اثر عصاره هیدروالکلی برگ گیاه گزنه (urtica dioica) بر ساختار هیستولوژیکی کلیه در موش های صحرایی دیابتی

مقدمه: از علل مهم مرگ و میر افراد دیابتی، عوارض کلیوی دیابت می باشد. مطالعات قبلی نشان داده اند که هیپرگلیسمی سبب تغییرات هیستولوژیکی و مورفومتریک در کلیه می شود. این مطالعه به منظور بررسی اثر درمانی عصاره هیدروالکلی برگ گیاه گزنه (urtica dioica) بر تغییرات هیستولوژیک و مورفومتریک کلیه در موش های صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین انجام شد.روش ها: در این مطالعه تجربی،30 سر موش صحرایی نر ویستار به سه گروه شاهد، دیابتی و درمانی تقسیم شدند. دیابت با تزریق داخل صفاقی استرپتوزتوسین (mg/kg80) در موش های گروه دیابتی و درمانی القا شد. در گروه درمانی، پس از دیابتی شدن موش ها با استرپتوزتوسین، به مدت چهار هفته عصاره هیدروالکلی برگ گیاه گزنه (day/mg/kg100) از طریق تزریق داخل صفاقی داده شد. در پایان هفته پنجم، پس از انجام آزمایش ها، کلیه حیوانات در محلول بافر فرمالین فیکس و رنگ آمیزی گردید. آنالیز آماری مربوط به داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss و آزمون آماری آنالیز واریانس یکطرفه  انجام گرفت.یافته ها: میانگین گلوگز خون در پایان هفته پنجم در گروه کنترل، دیابتیک و درمانی به ترتیب 4/99 ، 7/454 و 4/447 تعیین شد که در گروه درمانی در مقایسه با گروه دیابتی، تغییری نداشت. نسبت وزن کلیه به وزن بدن در گروه شاهد، دیابتی و درمانی به ترتیب 42/0 ، 51/0 و 67/0 بدست آمد (05/0 < p). مساحت گلومرول در گروه شاهد، دیابتیک و درمانی به ترتیب 3/1335 ، 8/1441 و 59/1477 میکرومتر مربع تعیین گردید. قطر گلومرول ها در گروه دیابتی 2/162 میکرومتر نسبت به گروه های شاهد (1/156) و درمانی(08/154) افزایش یافت. قطر لوله های نزدیک در گروه شاهد و دیابتی و درمانی به ترتیب 37/14، 26/15 و 47/16 میکرومتر تعیین گردید. قطر لوله های نزدیک در گروه دیابتیک و درمانی نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. نسبت وزن کلیه به بدن، مساحت و قطر گلومرول ها، لوله های دور و نزدیک در گروه های دیابتی و درمانی نسبت به گروه کنترل افزایش داشت. در گروه دیابتی، یافته های آسیب شناسی به نفع گلومرولو اسکلروز بود. ساختار کلیه در گروه درمانی مانند گروه دیابتی بود و یافته های آسیب شناسی به نفع گلومرولو اسکلروز بود.نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که تجویز عصاره هیدروالکلی برگ گیاه گزنه، پس از القای دیابت، تأثیری بر شاخص های مورفومتریک و هیستوپاتولوژیک نسج کلیه در اثر دیابت ندارد.